Αγριοκάστανο (Horse Chestnut)

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

Το Horse Chestnut (αγριοκάστανο) προέρχεται από την Ασία και τη Βόρεια Ελλάδα, αλλά καλλιεργείται πλέον σε πολλές περιοχές της Ευρώπης. Χρησιμοποιείται παραδοσιακά για τη θεραπεία των κιρσών, των αιμορροΐδων, του φλεβίτη (φλεγμονή του τοιχώματος των φλεβών), της διάρροιας, του πυρετού και της υπερπλασίας του προστάτη.

ΧΡΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΒΟΤΑΝΟΥ

Το αγριοκάστανο δεν χρησιμοποιείται στη μαγειρική, φέρει όμως πολυάριθμες θεραπευτικές ιδιότητες. Το αγριοκάστανο είναι ιδιαίτερα χρήσιμο στη θεραπεία των κιρσών, στη χρόνια φλεβική ανεπάρκεια (ΧΦΑ) και σε συσχετιζόμενες αγγειακές διαταραχές (1).

ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΑ

Οι σπόροι αγριοκάστανου περιέχουν ένα σύνθετο μίγμα από triterpene saponins που περιλαμβάνει: triterpene oligoglucosides eascins Ia, Ib, Iia, IIIa, acylated polyhydroxyoleanene triterpene oligoglycosides eascins IIIb, IV, V, VI, isoeascins Ia, Ib,V, sapogenols hippocaesulin και barringtogenol. Το αγριοκάστανο περιέχει επίσης φλαβονοειδή, συμπυκνωμένες ταννίνες, κινόνες, στερόλες, συμπεριλαμβανομένης της στιγμαστερόλης, της α-σπιναστερόλης και της β-σιτοστερόλης, καθώς και λιπαρά οξέα όπως το λινολενικό, το παλμιτικό και το στεαρικό οξύ (1).

ΩΦΕΛΕΙΑ ΛΗΨΗΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΟΣ HORSE CHESTNUT

Χρόνια Φλεβική Ανεπάρκεια
Η συντηρητική θεραπεία της χρόνιας φλεβικής ανεπάρκειας (ΧΦΑ) είναι κατά βάση μια «συμπιεστική» θεραπεία (χρήση καλτσών συμπίεσης ή ειδικών επιδέσμων). Η θεραπεία αυτή συχνά προκαλεί δυσφορία και έχει χαμηλή ανταπόκριση από τους ασθενείς, σε αντίθεση με το αγριοκάστανο το οποίο είναι πιο ανεκτό και έχει καλύτερη ανταπόκριση (2). Πολυάριθμες μελέτες έδειξαν σημαντική μείωση της διήθησης των τριχοειδών και ως εκ τούτου σημαντική βελτίωση των συμπτωμάτων της χρόνιας φλεβικής ανεπάρκειας (αίσθηση κόπωσης, βάρους και πίεσης, κνησμός, άλγος και πρήξιμο των ποδιών) (1). Σε μια μελέτη που συμμετείχαν πάνω από 800 παθολόγοι, χορηγήθηκε τυποποιημένο εκχύλισμα αγριοκάστανου σε περισσότερους από 5.000 ασθενείς με χρόνια φλεβική ανεπάρκεια (ΧΦΑ), οι οποίοι ήταν υπό παρακολούθηση σε τακτά χρονικά διαστήματα, ενώ καταγράφηκε η εξέλιξη των συμπτωμάτων, η ανεκτικότητα και οι δυσμενείς επιδράσεις των φαρμάκων. Ερευνήθηκαν όλα τα συμπτώματα: άλγος, κόπωση, πίεση και πρήξιμο των ποδιών καθώς και ο κνησμός και η τάση για οίδημα και αποδείχθηκε ότι όλα βελτιώθηκαν ή εξαφανίστηκαν εντελώς. Τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης δείχνουν ότι η θεραπεία με εκχύλισμα αγριοκάστανου αποτελεί μια οικονομική θεραπευτική λύση πρακτικής ιατρικής η οποία, συγκριτικά με τη συντηρητική θεραπεία συμπίεσης, έχει το πρόσθετο πλεονέκτημα της καλύτερης ανταπόκρισης (3).

ΑΣΦΑΛΕΙΑ

Η εξαιρετική ανεκτικότητα στο αγριοκάστανο καταδεικνύει ότι αυτή η θεραπεία παρέχει οριστικά κλινικά πλεονεκτήματα σε ασθενείς με κλινικά προβλήματα που προκύπτουν από τη χρόνια φλεβική ανεπάρκεια (ΧΦΑ), τις αιμορροΐδες ή τη δημιουργία περιφερικού οιδήματος (4). Το αγριοκάστανο δεν θα πρέπει να χρησιμοποιείται από ασθενείς που λαμβάνουν από το στόμα αντιπηκτικά και/ή ακολουθούν αντιαιμοπεταλιακή θεραπεία (5). Υπάρχουν έγγραφες αναφορές για την ενδεχόμενη αλληλεπίδραση του αγριοκάστανου με τη βαρφαρίνη.

1. "Herbal Medicine" Commission E Monographs. 2000.
2. Cochrane Database Syst Rev 2002;(1):CD003230.
3. Fortschr Med 1996 May 30;114(15):196-200.
4. Pharmacol Res 2001 Sep;44(3):183-93.
5. Ann Ital Med Int 2000 Apr-Jun;15(2):139-43.