Λεκιθίνη

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

Η λεκιθίνη είναι μια λιπαρή ουσία που παράγεται από το συκώτι και συντίθεται από χολίνη. Είναι επίσης παρούσα σε μερικά τρόφιμα. Η λεκιθίνη πήρε την ονομασία της από την ελληνική λέξη για τον κρόκο του αυγού (λέκι-θος). Αποτελείται από φωσφατιδυλοχολίνες, οι οποίες είναι μια ομάδα φωσφολιπιδίων που το καθένα παράγεται από γλυκερόλη, φώσφορο, χολίνη και δύο λιπαρά οξέα που ποικίλουν κάθε φορά. Παρόλα αυτά, ο όρος λεκιθίνη συχνά περιγράφει μια ευρύτερη ομάδα ουσιών δηλαδή, φωσφατιδυλοχολίνη μαζί με φωσφατιδυλοϊνοσιτόλη, φωσφατιδυλοαιθανολαμίνη, φωσφατιδυλοσερίνη και ελεύθερα λιπαρά οξέα, χολίνη και ινοσιτόλη.

ΔΡΑΣΗ

1. Η λεκιθίνη είναι μια πολύ πλούσια πρωταρχική πηγή χολίνης, η οποία είναι απαραίτητη για τη δημιουργία της ακετυλοχολίνης, ενός νευροδιαβιβαστή που είναι ιδιαίτερα σημαντικός για τη φυσιολογική εγκεφαλική λειτουργία.
2. Η φωσφατιδυλοχολίνη της λεκιθίνης δρα ως δομικό συστατικό των κυτταρικών μεμβρανών και είναι επίσης γαλακτωματοποιητικό συστατικό της χολής.
3. Η λεκιθίνη αυξάνει την απέκκριση ουδέτερων στεροειδών μορίων. Αυτό μπορεί να μειώσει την απορρόφηση της διατροφικής χοληστερόλης από το έντερο, περιορίζοντας ταυτόχρονα την επαναπορρόφηση της ενδογενούς χοληστερόλης στην κυκλοφορία του αίματος.

ΩΦΕΛΕΙΑ ΛΗΨΗΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΟΣ ΛΕΚΙΘΙΝΗΣ

1. Υψηλή Χοληστερόλη (Χοληστερίνη)
   Η λεκιθίνη μπορεί να είναι αποτελεσματική στη μείωση των υψηλών επιπέδων λιπιδίων στο αίμα, αλλά για να επιτευχθεί αυτό θα πρέπει να λαμβάνεται σε υψηλές ποσότητες (1).
2. Χολολιθίαση
   Η λεκιθίνη μπορεί να αυξήσει την ικανότητα που έχει η χολή να διαλύει τη χοληστερόλη και να φανεί χρήσιμη στην πρόληψη της χολολιθίασης (2). Στην ελάχιστη δόση των 2g ημερησίως, η λεκιθίνη μπορεί να εξομαλύνει τη χαμηλή αναλογία φωσφολιπίδιων/ χοληστερόλης.
3. Γεροντική Άνοια
   Υπάρχουν πολλές αντικρουόμενες μελέτες σχετικά με τη χρήση της λεκιθίνης στη γεροντική άνοια. Μια δοκιμή που πραγματοποιήθηκε το 1996 έδειξε ότι η φωσφατιδυλοσερίνη που προέρχεται από λεκιθίνη σόγιας βελτιώνει τις διανοητικές διαταραχές (3).
4. Όψιμη Δυσκινησία
   Η όψιμη δυσκινησία χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενες και ανεξέλεγκτες κινήσεις που προκαλούνται από μακροχρόνια χρήση «νευροληπτικών» ή αντιψυχωτικών φαρμάκων.
   Προκαταρτικές μελέτες έδειξαν ότι μερικοί ασθενείς μπορεί να επωφεληθούν από τα υψηλά επίπεδα είτε λεκιθίνης είτε χολίνης. Είναι βέβαιο ότι θα πραγματοποιηθούν περαιτέρω μελέτες στον τομέα αυτό (4, 5, 6).
5. Πολλαπλή Σκλήρυνση
   Υπάρχουν μερικές μελέτες που αποδεικνύουν ότι το περιεχόμενο της μυελίνης σε φωσφολιπίδια μειώνεται στους πάσχοντες από πολλαπλή σκλήρυνση (σκλήρυνση κατά πλάκας) (7). Τα συμπληρώματα λεκιθίνης ή χολίνης μπορεί να συμβάλλουν στην επιβράδυνση της επιδείνωσης της κατάστασης των περιβλημάτων μυελίνης των νεύρων.

Τα συμπληρώματα λεκιθίνης παρασκευάζονται συνήθως από αυγά ή σόγια, αλλά η λεκιθίνη σόγιας προτιμάται από διατροφικής πλευράς διότι έχει υψηλότερη αναλογία πολυακόρεστων/κορεσμένων λιπαρών οξέων. Καλύτερα θεωρούνται τα προϊόντα αλεύκαντης λεκιθίνης. Η παραγωγή της αλεύκαντης λεκιθίνης είναι μια πιο αργή και απαιτητική διαδικασία από αυτήν της συμβατικής λεκιθίνης. Η διαδικασία δεν περιλαμβάνει διαλύτες και δίνει ένα πιο σταθερό προϊόν.

ΑΣΦΑΛΕΙΑ

Δεν έχει αναφερθεί καμία παρενέργεια της λεκιθίνης στο επίπεδο των 100g ημερησίως για περίοδο λήψης τεσσάρων μηνών. Υψηλότερες δοσολογίες μπορεί να προκαλέσουν ελαφρές ενοχλήσεις στην κοιλιά, διάρροια και ναυτία. Δεν έχουν καθοριστεί τα επίπεδα ασφαλείας στα νεαρά παιδιά, τις έγκυες, τις γυναίκες σε θηλασμό και τους ασθενείς με σοβαρές ηπατικές ή νεφρικές παθήσεις.

ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΝΤΕΝΔΕΙΞΕΙΣ

Δεν υπάρχουν γνωστές αλληλεπιδράσεις με άλλα φάρμακα ή αντενδείξεις της λεκιθίνης.

1. Polichetti E, et al. Cholesterol-lowering effect of soyabean lecithin in normolipidaemic rats by stimulation of biliary lipid secretion. British J Nutrition, 75;3:471-478 1996.
2. Ochi H, Tazuma S, Kajiyama G. Lecithin hydrophobicity modulates the process of cholesterol crystal nucleation and growth in supersaturated model bile systems. Biochem J, 318 Pt 1:139-144 1996.
3. Sakai M, Yamatoya H, Kudo S. Pharmacological effects of phosphatidylserine enzymatically synthesized from soybean lecithin on brain functions in rodents. J Nutr SCi Vitaminol, 42;1:47-54 1996.
4. Davis KL, Hollister LE, Barchas JD, Berger PA. Choline in tardive dyskinesia and Huntington’s disease: preliminary results from a pilot study. Am J Psychiatry 1979;136:772-76.
5. Gelenberg AJ, Doller-Wojcik JC, Growdon JH. Choline and lecithin in the treatment of tardive dyskinesia: preliminary results from a pilot study. Am J Psychiatry 1979;136:772-76.
6. Anderson BG, Reker D, Ristich M, et al. Lecithin treatment of tardive dyskinesia - a progress report. Psychopharmacol Bull 1982;18:87-88.
7. Tong XW, Xue QM. Alterations of serum phospholipids in patients with multiple sclerosis. Clin Med J, 106;9:650-654 1993.