Μέταλλα

Τα μέταλλα είναι απαραίτητα μικροθρεπτικά συστατικά που απαιτούνται για την υγεία των οστών, των δοντιών, των μυών, των νεύρων, των νυχιών, των μαλλιών, του δέρματος, καθώς και για τις ορμόνες, το αίμα, το ανοσοποιητικό σύστημα και τη διατήρηση του ισοζυγίου του νερού στο σώμα. Το ασβέστιο και το μαγνήσιο αποτελούν δύο μέταλλα ιδιαίτερα μεγάλης σημασίας για τον οργανισμό, ενώ σπουδαίο ρόλο παίζουν και ορισμένα ιχνοστοιχεία, δηλαδή μέταλλα που απαντώνται σε μικρές ποσότητες (ίχνη) στο σώμα, όπως ο σίδηρος, ο ψευδάργυρος, το σελήνιο, το χρώμιο, ο χαλκός και το ιώδιο.

Κάθε μέταλλο έχει πολλές και σημαντικές δράσεις στο σώμα ενώ η έλλειψή του μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα. Για το λόγο αυτό, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να εξασφαλίζεται ότι λαμβάνονται στις κατάλληλες ποσότητες μέσω της διατροφής ή μέσω συμπληρωμάτων διατροφής, όποτε είναι αναγκαίο.

Η ΒΙΟΔΙΑΘΕΣΙΜΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΜΕΤΑΛΛΩΝ 

Η βιοδιαθεσιμότητα έχει να κάνει με την απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών από τον οργανισμό. Η απορρόφηση των μετάλλων από τα τρόφιμα και τα συμπληρώματα διατροφής λαμβάνει χώρα στο λεπτό έντερο, κυρίως στο δωδεκαδάκτυλο και τη νήστιδα. Τα μέταλλα διαπερνούν τις εξειδικευμένες εντερικές λάχνες (μικροσκοπικές προεξοχές σαν νήματα) οι οποίες καλύπτουν το βλεννογόνο που επενδύει το εντερικό τοίχωμα. Η απορρόφηση των μετάλλων σε άλλα σημεία του σώματος, όπως κάτω από τη γλώσσα, είναι ελάχιστη.

Η βιοδιαθεσιμότητα ή απορρόφηση ενός μετάλλου μπορεί να επηρεαστεί από διάφορους παράγοντες, όπως είναι:

1. η μορφή του μεταλλικού συστατικού
2. η τιμή του pH στο έντερο (κατάλληλη ισορροπία όξινου/αλκαλικού)
3. η υγεία του ατόμου πχ λοίμωξη, στρες, υγεία του εντέρου
4. ορισμένα συστατικά των τροφών

Όσον αφορά τα διατροφικά συστατικά, ορισμένα από αυτά ευνοούν την απορρόφηση των μετάλλων, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τη βιταμίνη C που ενισχύει την απορρόφηση του σιδήρου, ενώ άλλα δρουν παρεμποδιστικά, καθώς συνδέονται με ελεύθερα, αδέσμευτα μέταλλα στο έντερο και δεν τα αφήνουν να απορροφηθούν. Τα συστατικά αυτά χαρακτηρίζονται περιοριστικοί παράγοντες και είναι τα ακόλουθα:

1. Φυτικά οξέα (phytates): υπάρχουν στα δημητριακά (ίνες) και τα λαχανικά
2. Οξαλικά άλατα: υπάρχουν στο σπανάκι, το ραβέντι, το τσάι, τα ραπανάκια
3. Φωσφορικά άλατα (σε υψηλά επίπεδα): εντοπίζονται ειδικότερα σε αεριούχα ποτά και ως πρόσθετα
4. Ταννίνες: υπάρχουν στο τσάι, πρέπει να αποφεύγεται η υπερβολική κατανάλωση

Τα άτομα που καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες φυτικών ινών, τσαγιού ή αεριούχων ποτών είναι πιθανό να χρειάζονται ένα πολυμεταλλικό συμπλήρωμα. Επίσης, οι χορτοφάγοι και οι βίγκανς συνήθως χρειάζονται ένα συμπλήρωμα μετάλλων καθώς τα μέταλλα που υπάρχουν στις φυτικές τροφές συχνά δεν απορροφώνται σε ικανοποιητικό ποσοστό.