Μαγγάνιο
Το μαγγάνιο ανήκει στα ιχνοστοιχεία, δηλαδή στα μέταλλα που ο οργανισμός χρειάζεται σε μικρές ποσότητες (ίχνη). Συμβάλλει στην υγεία των οστών, στο σχηματισμό του συνδετικού ιστού και στην αντιοξειδωτική προστασία του οργανισμού. Οι ακατέργαστοι καρποί, τα καρύδια και τα αβοκάντο είναι πλούσιες πηγές μαγγανίου, ενώ άλλα φρούτα και λαχανικά περιέχουν μέτρια ποσότητα.
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
Το μαγγάνιο προέρχεται κυρίως από τη φυτική ύλη, ιδιαίτερα από τα δημητριακά ολικής άλεσης, τους καρπούς και τα όσπρια. Το ιχνοστοιχείο αυτό εμπλέκεται στις βασικές λειτουργίες της ανάπτυξης και της αναπαραγωγής.
ΔΡΑΣΗ
Το μαγγάνιο είναι ένα σημαντικό ιχνοστοιχείο το οποίο συμμετέχει στις εξής λειτουργίες:
- Ανάπτυξη και διατήρηση της υγείας των οστών.
- Σύνθεση των μυκοπολυσακχαριτών που περιβάλλουν και προστατεύουν τα κύτταρα και λιπαίνουν τις αρθρώσεις.
- Ανάπτυξη και λειτουργία των νεύρων.
- Σύνθεση των ορμονών ανάπτυξης του φύλου.
- Διέγερση του σχηματισμού του γλυκογόνου στο ήπαρ.
- Ενεργοποίηση των φυσικών φονικών κυττάρων.
- Αντιοξειδωτική προστασία επειδή είναι απαραίτητο για τη δράση του αντιοξειδωτικού ενζύμου υπεροξειδική δισμουτάση (SOD).
ΕΛΛΕΙΨΗ
Η έλλειψη μαγγανίου έχει παρατηρηθεί μόνο σε πειραματικές μελέτες και η διατροφή στη Μεγάλη Βρετανία θεωρείται αρκετά πλούσια σ’ αυτό το μέταλλο, τόσο ώστε να μην εμφανίζονται ενδεχόμενα οξέα συμπτώματα λόγω έλλειψης.
ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ
Ανώτατο ασφαλές επίπεδο για ημερήσιο συμπλήρωμα = 15mg.
Συνιστώμενη Ημερήσια Δόση (Recommended Daily Allowance, RDA) = 2mg.
ΩΦΕΛΕΙΑ ΛΗΨΗΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΟΣ ΜΑΓΓΑΝΙΟΥ
Η χρήση του μαγγανίου ως θεραπεία δεν συνηθίζεται, καθώς δεν έχει αναγνωριστεί ότι η έλλειψη αυτού του μετάλλου μπορεί να επέλθει υπό φυσιολογικές συνθήκες. Παρόλα αυτά, μπορεί να ωφελήσει άτομα με προβλήματα στις αρθρώσεις και τα οστά καταστέλλοντας τις φλεγμονώδεις αντιδράσεις (1). Επιπλέον, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για ασθένειες στις οποίες απαιτείται η διέγερση των φυσικών φονικών κυττάρων και παρόμοιες ανοσολογικές αντιδράσεις. Το μαγγάνιο δρα μέσω ενός μηχανισμού που εξαρτάται από τη σύνδεση των λευκών αιμοσφαιρίων με τα αντιγόνα (2).
ΑΣΦΑΛΕΙΑ
Το μαγγάνιο είναι ένα από τα ασφαλέστερα μέταλλα διότι όταν καταναλωθεί υπερβολική ποσότητα, η απορρόφηση είναι πολύ χαμηλή και όποια ποσότητα έχει απορροφηθεί αποβάλλεται αποτελεσματικά από τη χολή και τα νεφρά. Η τοξικότητα του μαγγανίου έχει παρατηρηθεί μόνο σε μεταλλωρύχους που έχουν εκτεθεί σε μεταλλεύματα μαγγανίου και απορροφούν συνεχώς σκόνη από τους πνεύμονες.
ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΝΤΕΝΔΕΙΞΕΙΣ
Δεν υπάρχουν γνωστές αλληλεπιδράσεις ή αντενδείξεις με φάρμακα.
Τρόφιμα | (mg/100g) |
Ψωμί ολικής αλέσεως | 4,3 |
Φύτρο σταριού | 4,2 |
Αβοκάντο | 3,7 |
Καρύδια | 3,7 |
Φουντούκια | 3,5 |
Αρακάς | 2,0 |
Αμύγδαλα | 1,9 |
Τσάι (1 φλιτζάνι) | 1,5 |
Καρύδα | 1,3 |
Ανανάς | 1,1 |
Δαμάσκηνα | 1,0 |
Πράσινη σαλάτα | 0,7 |
Μπανάνες | 0,6 |
Παντζάρια | 0,6 |
Νεροκάρδαμο | 0,5 |
Καρότα | 0,25 |
Υπολογίζεται ότι το τσάι στη διατροφή των Βρετανών τους προμηθεύει με το μισό της απαραίτητης για τον οργανισμό ποσότητας μαγγανίου. Οι ακατέργαστοι καρποί, τα καρύδια και τα αβοκάντο είναι πλούσιες πηγές μαγγανίου, ενώ άλλα φρούτα και λαχανικά περιέχουν μέτρια ποσότητα. Με το άλεσμα των καρπών αφαιρείται το 73% του μαγγανίου.
1. Dowling EJ. Assessment of a human recombinant manganese superoxide dismutase in models of Inflammation. Free Radic Res Commun, 18;5:291-298, 1993.
2. Jackson AM et al. Control of leucocyte function-associated antigen-1-dependent cellular conjugation by divalent cations. Immunology, 81;1:120-126, 1994.