Ψευδάργυρος
Ο ψευδάργυρος είναι ένα μέταλλο με πολλές δράσεις στο ανθρώπινο σώμα. Έχει αντιοξειδωτική δράση, ενισχύει το ανοσοποιητικό, συμβάλλει στη διαδικασία της κυτταρικής διαίρεσης, στη φυσιολογική γονιμότητα και αναπαραγωγή, στην καλή γνωσιακή λειτουργία και στην υγεία των μαλλιών, των νυχιών και του δέρματος. Στους άνδρες, συμβάλλει στη διατήρηση των φυσιολογικών επιπέδων τεστοστερόνης στο αίμα.
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
Ο ψευδάργυρος είναι συστατικό πολλών ενζύμων και λαμβάνει μέρος σε πολλές λειτουργίες του ανθρωπίνου σώματος.
ΔΡΑΣΗ
- Κυτταρική Διαίρεση
Ο ψευδάργυρος είναι απαραίτητος για τη φυσιολογική κυτταρική διαίρεση και λειτουργία. - Ανοσοποιητικό Σύστημα
Ο ψευδάργυρος εντοπίζεται στην α-μακροσφαιρίνη, μια σημαντική πρωτεΐνη στο ανοσοποιητικό σύστημα του ανθρώπου. Είναι επίσης απαραίτητος για τη λειτουργία του θύμου αδένα. - Ανάπτυξη
Ο ψευδάργυρος είναι απαραίτητος για την ανάπτυξη των παιδιών και την ωρίμανση των αναπαραγωγικών οργάνων στην εφηβεία. Είναι επίσης απαραίτητος για την παραγωγή του σπέρματος στον άνδρα και των ωαρίων στη γυναίκα. - Αποτοξίνωση από βαρέα μέταλλα
Ο ψευδάργυρος βοηθά στην απομάκρυνση κάποιων τοξικών μετάλλων από το σώμα (π.χ. κάδμιο και μόλυβδος). - Άλλες ιδιότητες
Ο ψευδάργυρος είναι σημαντικός για τη διατήρηση της όρασης, της γεύσης και της οσμής, καθώς και για την απελευθέρωση της ινσουλίνης και την απορρόφηση και το μεταβολισμό της βιταμίνης Α.
ΕΛΛΕΙΨΗ
Τα παρακάτω συμπτώματα μπορεί να φανερώνουν χαμηλό απόθεμα ψευδαργύρου:
- Συχνές λοιμώξεις
- Καθυστέρηση στην επούλωση των πληγών
- Μειωμένη όρεξη
- Μειωμένη αίσθηση γεύσης και όσφρησης
- Παθήσεις του δέρματος
- Λευκά σημάδια στα νύχια
ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ
Ανώτατο ασφαλές επίπεδο για ημερήσιο συμπλήρωμα = 15mg.
Συνιστώμενη Ημερήσια Δόση (Recommended Daily Allowance, RDA) = 15mg.
ΩΦΕΛΕΙΑ ΛΗΨΗΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΟΣ ΨΕΥΔΑΡΓΥΡΟΥ
Ένα συμπλήρωμα ψευδαργύρου μπορεί να βοηθήσει στις ακόλουθες περιπτώσεις:
- Δερματικά Προβλήματα
Έχει αποδειχθεί ότι τα συμπληρώματα με ψευδάργυρο είναι αποτελεσματικά σε μερικούς τύπους δερματικών προβλημάτων, όπως στην ακμή (1) και το έκζεμα. - Προστάτης
Ο προστάτης περιέχει μεγάλες ποσότητες ψευδαργύρου συγκριτικά με άλλα όργανα. Στην προστατίτιδα (λοίμωξη του προστάτη) και στον καρκίνο του προστάτη τα επίπεδα ψευδαργύρου είναι σημαντικά μειωμένα (2,3). Ο ψευδάργυρος καταστέλλει το μεταβολισμό των ανδρογόνων στον προστάτη (2) και μπορεί να ωφελήσει μεγαλύτερους σε ηλικία άνδρες. - Επούλωση πληγών
Τα χαμηλά επίπεδα του ψευδαργύρου συνδέονται με επιβράδυνση και δυσκολία κατά την επούλωση των πληγών. Ως εκ τούτου, τα συμπληρώματα ψευδαργύρου μπορούν να βοηθήσουν στην επιτάχυνση της διαδικασίας της επούλωσης (4). - Αλκοολισμός
Τα συμπληρώματα ψευδαργύρου μπορεί να βοηθήσουν στην πρόληψη της κίρρωσης του ήπατος (5) που οφείλεται σε αλκοολισμό. - Γονιμότητα
Ο ψευδάργυρος βρίσκεται σε μεγάλες ποσότητες στους όρχεις. Η έλλειψη ψευδαργύρου έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση της τεστοστερόνης και την καταστολή της παραγωγής του σπέρματος. Επίσης, θεωρείται ότι το μέταλλο αυτό παρατείνει τη διάρκεια ζωής του σπέρματος (μετά από την εκσπερμάτωση). Στις γυναίκες, η έλλειψη ψευδαργύρου συνδέεται με μειωμένη έκκριση ορμονών, μη φυσιολογική ανάπτυξη των ωοθηκών, συχνές αποβολές, παρατεταμένη περίοδο κύησης, θνησιμότητα στη γέννηση και γέννηση βρεφών με χαμηλό βάρος (6). - Εγκεφαλική λειτουργία
Τα συμπληρώματα ψευδαργύρου μπορούν να αντιστρέψουν μερικές μη φυσιολογικές συμπεριφορές (και την αίσθηση της ανταπόκρισης) που εμφανίζουν τα νεογέννητα με μικρό σωματικό βάρος. Φαίνεται ότι ο ψευδάργυρος επηρεάζει την εγκεφαλική λειτουργία μέσω της ρύθμισης της παραγωγής νευροδιαβιβαστών (GABA) (7).
ΑΣΦΑΛΕΙΑ
Μετά από οξεία κατάποση 2g ψευδαργύρου ή και περισσότερο παρουσιάζονται συμπτώματα όπως ναυτία, εμετός και πυρετός. Η μακροχρόνια λήψη δόσεων ψευδαργύρου των 75-300mg περίπου συνδέεται με μελλοντική έλλειψη χαλκού, όπως παρατηρείται στις περιπτώσεις της ουδετεροπενίας (χαμηλά επίπεδα των ουδετερόφιλων που ανήκουν στα λευκά αιμοσφαίρια) και της αναιμίας.
ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΝΤΕΝΔΕΙΞΕΙΣ
- Χαλκός
Τα υψηλά επίπεδα ψευδαργύρου μπορεί να προκαλέσουν έλλειψη χαλκού. Κατά συνέπεια, τα συμπληρώματα ψευδαργύρου μπορεί να περιέχουν χαλκό για να αποτρέψουν την έλλειψή του. - Σίδηρος
Η υπερβολική ποσότητα ψευδαργύρου μπορεί να αλληλεπιδράσει με το σίδηρο και να προκαλέσει ενδεχόμενη έλλειψη αυτού του μετάλλου. - Αντιβιοτικά
Ο ψευδάργυρος επηρεάζει την απορρόφηση του φαρμάκου τετρακυκλίνη και αντιστρόφως. Κατά συνέπεια, αυτά τα δύο θα πρέπει να λαμβάνονται με διαφορά κάποιων ωρών. - Ναυτία
Τα συμπληρώματα ψευδαργύρου δεν θα πρέπει να λαμβάνονται με άδειο στομάχι διότι μπορεί να προκαλέσουν περιστασιακά ναυτία. - Άλλα φάρμακα
Τα σκευάσματα κορτιζόνης και τα διουρητικά θειαζίδης αυξάνουν την έκκριση του ψευδαργύρου. Η πενικιλλαμίνη (φάρμακο που συνδέεται με μέταλλα) εμποδίζει την απορρόφησή του.
Τρόφιμα | (mg/100g) |
Τυρί τσένταρ | 4,0 |
Βοδινό, ψητή μπριζόλα | 3,8 |
Φακές | 3,1 |
Ψωμί ολικής αλέσεως | 1,8 |
Αυγά | 1,5 |
Κοτόπουλο | 1,1 |
Λευκό ψωμί | 0,6 |
Λευκά ψάρια | 0,4 |
Γάλα | 0,4 |
Πατάτες παλαιάς εσοδείας | 0,3 |
1. Dreno B, et al. Low doses of zinc gluconate for inflammatory Acne. Acta Derm Venereol, 69;6:541-3, 1989.
2. Dutkiewicz S. Zinc and Magnesium serum levels in patients with Benign Prostatic Hyperplasia (BPH) before and after prazosin therapy. Mater Med Pol, 27;1:15-17, 1995.
3. Zaichick Vye, Sviridova TV and Zaichick SV. Zinc in the human prostate gland: normal, hyperplastic and cancerous. Urol Nephrol, 29;5:565-574, 1997.
4. Pamela Mason "Handbook of Dietary Supplements", , Blackwell Science, 1995.
5. Rocchi E et al. Zinc and Magnesium in liver Cirrhosis. Eur J Clin Invest, 24;3:149-155, 1994.
6. Bedwal RS, Bahuguna A. Zinc, Copper and Selenium in reproduction. Experimentia, 50;7:626-640, 1994.
7. Ashworth A et al. Zinc supplementation, a mental development and behaviour in low birth weight term infants in North East Brazil. Eur J Clin Nutrition, 52;3:223-227, 1998.