Τα απαραίτητα συμπληρώματα διατροφής για την περίοδο της νηστείας

Η νηστεία της Σαρακοστής είναι μια πνευματική και σωματική διαδικασία η οποία, αν και ευεργετική σε κάποιους τομείς, μπορεί να έχει και κάποιες αρνητικές επιπτώσεις, ειδικά όταν η διατροφή δεν είναι ισορροπημένη ή το άτομο που την ακολουθεί έχει κάποια προβλήματα υγείας.

Αν η διατροφή βασίζεται μόνο σε ψωμί, πατάτες και λάδι (χωρίς ισορροπία), μπορεί να εμφανιστεί υπογλυκαιμία ή έντονη κόπωση. Επίσης λόγω της έλλειψης ενέργειας μπορεί να προκληθούν δυσκολία στη συγκέντρωση, πονοκέφαλοι, αδυναμία ή ζάλη. Το σώμα μπορεί να αρχίσει να καίει μύες για ενέργεια αν δεν λαμβάνεται επαρκής ποσότητα πρωτεΐνης. Επίσης, η αλλαγή στη διατροφή, η πείνα ή η έλλειψη θρεπτικών συστατικών (π.χ. μαγνήσιο, ωμέγα-3) μπορεί να επηρεάσει τη διάθεση.

Οι βασικότερες ελλείψεις περιλαμβάνουν:

1. Πρωτεΐνες. Δεδομένου ότι αποκλείονται τα ζωικά προϊόντα, τα άτομα που νηστεύουν μπορεί να δυσκολεύονται να καταναλώσουν αρκετή πρωτεΐνη υψηλής ποιότητας. Επιτρέπονται οι πρωτεΐνες φυτικής προέλευσης (όσπρια, ξηροί καρποί), αλλά συχνά πρόκειται για ελλιπείς πρωτεΐνες, από τις οποίες λείπουν κάποια απαραίτητα αμινοξέα. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια μυών, κόπωση και εξασθένιση του ανοσοποιητικού συστήματος.
2. Βιταμίνη Β12. Η βιταμίνη Β12 βρίσκεται κυρίως στα ζωικά προϊόντα. Η παρατεταμένη έλλειψη Β12 μπορεί να προκαλέσει αναιμία, προβλήματα του νευρικού συστήματος, κόπωση και γνωστική εξασθένηση. Δεδομένου ότι το σώμα αποθηκεύει τη Β12 για χρόνια, η βραχυπρόθεσμη ανεπάρκεια μπορεί να μην είναι σοβαρή, αλλά οι μακροχρόνιοι vegans ή όσοι κάνουν παρατεταμένη νηστεία θα πρέπει να παρακολουθούν τα επίπεδά της.
3. Σίδηρος (αιμικός σίδηρος). Ο φυτικός σίδηρος (μη αιμικός σίδηρος) είναι λιγότερο βιοδιαθέσιμος από τον αιμικό σίδηρο που προέρχεται από το κρέας. Τα άτομα που νηστεύουν, ειδικά όσα έχουν τάση για αναιμία, μπορεί να παρουσιάσουν χαμηλή ενέργεια, ζάλη και εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα λόγω ανεπαρκούς απορρόφησης του σιδήρου.
4. Ασβέστιο και βιταμίνη D. Η αποχή από τα γαλακτοκομικά προϊόντα μπορεί να οδηγήσει σε χαμηλότερη πρόσληψη ασβεστίου. Η βιταμίνη D, η οποία βοηθά στην απορρόφηση του ασβεστίου, συχνά επίσης λείπει, ιδίως σε άτομα με περιορισμένη έκθεση στον ήλιο. Αυτό μπορεί να αποδυναμώσει τα οστά με την πάροδο του χρόνου.
5. Ψευδάργυρος. Ο ψευδάργυρος που είναι σημαντικός για το ανοσοποιητικό και τον μεταβολισμό, είναι πιο βιοδιαθέσιμος στο κρέας από ό,τι σε φυτικές πηγές όπως τα όσπρια και οι σπόροι. Το φυτικό οξύ στα δημητριακά και τα όσπρια αναστέλλει περαιτέρω την απορρόφηση του ψευδαργύρου.

Κατά τη διάρκεια της νηστείας πρέπει να δοθεί μεγάλη προσοχή στην πρόσληψη ποικιλίας πρωτεϊνούχων τροφών που θα παρέχουν τα κατάλληλα αμινοξέα.

Για την αντιμετώπιση πιθανών ελλείψεων μικροθρεπτικών συστατικών, είναι απαραίτητη η λήψη ενός πολυθρεπτικού συμπληρώματος διατροφής υψηλής ποιότητας που θα μπορεί να καλύψει τα κενά σε βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία. Στην περίπτωση υψηλών ελλείψεων από μεμονωμένα συστατικά όπως ο σίδηρος ή η βιταμίνη B12, θα μπορούσε να δοθεί ένα συμπλήρωμα σιδήρου σε συνδυασμό με συμπαράγοντες όπως οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β, κατά προτίμηση σε υγρή μορφή, ήπια για το πεπτικό σύστημα.

Πεπτικά προβλήματα

Κατά την νηστεία, η διατροφή αλλάζει με προσθήκη περισσότερων οσπρίων, δημητριακών και φυτικών τροφών που μπορεί να προκαλέσουν πεπτικές ενοχλήσεις όπως φούσκωμα, αέρια ή δυσκοιλιότητα σε ορισμένους ανθρώπους.

Η δίαιτα νηστείας συχνά περιλαμβάνει περισσότερα όσπρια και τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, τα οποία μπορεί να προκαλέσουν φούσκωμα και αέρια λόγω των αυξημένων ολιγοσακχαριτών και φυτικών ινών. Επιπλέον, ορισμένοι άνθρωποι εμφανίζουν δυσκοιλιότητα εάν η πρόσληψη νερού είναι ανεπαρκής ή εάν βασίζονται υπερβολικά σε επεξεργασμένα χορτοφαγικά τρόφιμα.

Για την αντιμετώπιση πεπτικών προβλημάτων, είναι σημαντική η λήψη ενός προβιοτικού συμπληρώματος διατροφής με πολλαπλά στελέχη γαλακτοβάκιλλων για τη διατήρηση του υγιούς μικροβιώματος του εντέρου, την μείωση των φουσκωμάτων και την αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας.

Επίσης, τα συμπληρώματα με πεπτικά ένζυμα μπορούν να βελτιστοποιήσουν την πέψη με τη διάσπαση σύνθετων υδατανθράκων και τη γρηγορότερη επεξεργασία φυτικών πρωτεϊνών και λιπών για την καλύτερη απορρόφηση θρεπτικών συστατικών.

Αν και η νηστεία μπορεί να οδηγήσει σε διατροφικές ελλείψεις και πεπτικές ενοχλήσεις, αν γίνει προσεκτική διαχείριση, με την λήψη στοχευμένων συμπληρωμάτων διατροφής, προβιοτικών και πεπτικών ενζύμων, εξασφαλίζεται η διατήρηση της υγείας αυτή την απαιτητική περίοδο.