Αντιοξειδωτικά

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

Τα αντιοξειδωτικά είναι πολύ σημαντικά για τον οργανισμό καθώς εξουδετερώνουν τις τοξικές ελεύθερες ρίζες που παράγονται στο σώμα από το άγχος, το κάπνισμα, τη μόλυνση του περιβάλλοντος, την έκθεση στον ήλιο αλλά και από τις μεταβολικές διεργασίες του ίδιου μας του οργανισμού και τη σωματική άσκηση. Με τον τρόπο αυτό, μειώνουν το λεγόμενο οξειδωτικό στρες στο σώμα και συνεπώς τον κίνδυνο να προκληθούν βλάβες που μπορεί να οδηγήσουν μελλοντικά σε σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως χρόνιες εκφυλιστικές παθήσεις.

Τα αντιοξειδωτικά εντοπίζονται φυσιολογικά στα τρόφιμα, περιέχονται όμως και σε διατροφικά συμπληρώματα και προϊόντα βοτάνων. Τα κυριότερα από αυτά περιλαμβάνουν: βιταμίνη C, βιταμίνη Ε, β-καροτένιο και άλλα καροτενοειδή, ψευδάργυρο, σελήνιο, α-λιποϊκό οξύ, συνένζυμο Q10, κυστεΐνη, πυκνογενόλη, εκχύλισμα από σπόρους σταφυλιού και εκχυλίσματα διαφόρων βοτάνων (π.χ. Milk Thistle, Ginkgo biloba, πράσινο τσάι κτλ).

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΟΣΟΛΟΓΙΕΣ

Αναφέρονται σε καθένα από τα αντιοξειδωτικά ξεχωριστά.

ΩΦΕΛΕΙΑ ΛΗΨΗΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΟΣ ΑΝΤΙΟΞΕΙΔΩΤΙΚΩΝ

1. Μείωση οξειδωτικού στρες και πρόληψη χρόνιων εκφυλιστικών παθήσεων
   Τα αντιοξειδωτικά εμπλέκονται στην εκκαθάριση των ελευθέρων ριζών και στη μείωση του οξειδωτικού στρες. Με τον τρόπο αυτό προστατεύουν από οξειδωτικές βλάβες που μπορεί να οδηγήσουν μελλοντικά σε σοβαρά προβλήματα υγείας. Η λήψη ενός συμπληρώματος αντιοξειδωτικών είναι ιδιαίτερα ωφέλιμη για τη διατήρηση ενός δυνατού ανοσοποιητικού και για τη μείωση των αρνητικών επιπτώσεων του καπνίσματος, του άγχους, της μόλυνσης του περιβάλλοντος, της υπερβολικής έκθεσης στο ήλιο και άλλων επιβλαβών παραγόντων στον οργανισμό.
   Στην αντιοξειδωτική προστασία του οργανισμού εμπλέκονται τα λεγόμενα αντιοξειδωτικά ένζυμα, όπως η υπεροξειδική δισμουτάση (SOD), που κυκλοφορεί εξωκυτταρικά και απομακρύνει τις ρίζες των υπεροξειδικών ανιόντων. Ως μεταλλοένζυμο, απαιτεί κατάλληλες συγκεντρώσεις μετάλλων όπως ψευδαργύρου, χαλκού και μαγγανίου, για να εξασφαλίσει την καλύτερη δυνατή αντιοξειδωτική δράση.
2. Καρκίνος
   Η ικανότητα του β-καροτένιου (προ-βιταμίνη Α) να προστατεύει τον άνθρωπο από διάφορα είδη καρκίνου είναι καλά τεκμηριωμένη. Επίσης, η χρήση β-καροτένιου για την αντιμετώπιση ελαφρών παθολογιών στις οποίες πιθανώς εμπλέκεται το μονήρες οξυγόνο (1Ο2) έχει υπάρξει επιτυχής.
3. Ασθένειες Ήπατος
   Μερικά πολύ ισχυρά αντιοξειδωτικά, όπως αυτά που περιέχονται στο γαϊδουράγκαθο (Milk Thistle), μπορούν να ωφελήσουν ασθενείς με ηπατικές νόσους συμπεριλαμβανομένης της κίρρωσης του ήπατος, της χρόνιας ηπατίτιδας και της διήθησης λιπών στο ήπαρ που οφείλεται στο αλκοόλ ή άλλες τοξίνες. Αυτά τα αντιοξειδωτικά μπορούν να αυξήσουν τα βασικά επίπεδα της μειωμένης γλουταθειόνης (GSH) στο ήπαρ κατά 35%. Μπορούν επίσης να συμβάλλουν στην πρόληψη της μείωσης της GSH από το αλκοόλ και άλλες τοξίνες του ήπατος (1,2).
4. Αντοχή στην Άσκηση
   Η βιταμίνη Ε, το καλύτερα τεκμηριωμένο αντιοξειδωτικό, μπορεί να αυξήσει την αντοχή κατά τη διάρκεια εντατικής άσκησης. Μελέτες έδειξαν ότι μια μορφή της βιταμίνης Ε, η α-τοκοφερόλη, ενισχύει την αντοχή σε ποντίκια που κάνουν έντονες ασκήσεις. Η α-τοκοφερόλη μπορεί να προστατεύσει από τα υπεροξείδια των λιπιδίων που παράγονται φυσιολογικά κατά τη διάρκεια έντονης σωματικής άσκησης. Μαζί με το σελήνιο, η βιταμίνη Ε προστατεύει από το οξειδωτικό στρες (3,4).
5. Άσθμα και Αλλεργικός Κατάρρους
   Τα αντιοξειδωτικά μπορεί να ωφελήσουν ασθενείς με άσθμα και αλλεργικό κατάρρου μέσω της ικανότητάς τους να ενδυναμώνουν το ανοσοποιητικό σύστημα. Ένας προτεινόμενος συνδυασμός αντιοξειδωτικών περιλαμβάνει τη βιταμίνη C (5) μαζί με βιοφλαβονοειδή, βιταμίνη Ε και σελήνιο.
6. Αντιγήρανση
   Τα αντιοξειδωτικά μπορούν να καθυστερήσουν την πρόωρη γήρανση του δέρματος αλλά και γενικότερα του οργανισμού μειώνοντας το οξειδωτικό στρες.

Ειδικές προφυλάξεις θα πρέπει να λαμβάνονται κατά τη λήψη συμπληρωμάτων με βουτυλοϋδροξυτολουόλιο (ΒΗΤ) και βουτυλοϋδροξυανισόλη (ΒΗΑ) (6, 7, 8, 9). Τα ΒΗΤ και ΒΗΑ είναι δύο συνήθη συντηρητικά των τροφίμων που «γενικά θεωρούνται ασφαλή» (GRAS) από τον Αμερικανικό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA).

1. Hikino, H. , Y. Kiso, H. Wagner & A. Fiebig. Antihepatotoxic actions of favanolignans from Silybum marianum fruits. Planta Medica. 1984. 50; 248-250.
2. Wagner, H. Plant constituents with antihepatotoxic activity. Natural Products as Medicinal Agents. J. L. Beal & R. Reinhard. eds. Hippokrates-verlag: Stuttgart, 1981.
3. Burton, G. W. , A. Joyce, & K. V. Ingold. First proof that Vitamin E is a major lipid-soluble, chain-breaking antioxidant in human blood plasma. Lancet. 1982. II; 327.
4. Dillard, C. J. et aL. Effects of exercise, Vitamin E, and ozone on pulmonary function and lipid peroxidation. JAP. 1978. 45; 927-932.
5. Walji, Hasnain. 1995, Nutrients For Health - Vitamin C . Thorsons - Harper Collins, London.
6. Babich, H. Butylated hydroxytoluene (BHT) - a review. EnvIron Res. 1982. 29; 1-29.BHT, BHA. Editorial, Int J Biosocial Res. 1983. 4(2); 61.
7. Clapp, N. K. , L. C. Satterfield & N. D. Bowles. Effects of the antioxidant butylated hydroxytoluene (BHT) on mortality in BALB/c mice. J GerontoL. 1979. 34; 497-501.
8. Stokes, J. & C. Scudder. The effects of butylated hydoxyanisole and butylated hydroxytolulene on behavioral development of mice. Develop PsychobioL. 1974. 7; 343-350.
9. Vorhees, C. V. , R. E. Butcher, R. L. Brunner & T. Sobotka. Developmental neurobehavioral toxicity of butylated hydroxtoluene in rats. Food Cosmet ToxicoL. 1981. 19; 153-162.