Συμβουλές για την αντιμετώπιση του μύκητα Candida
Ο μύκητας Candida albigans είναι ένας μικροοργανισμός που ζει και αναπαράγεται φυσιολογικά στον ανθρώπινο γαστρεντερικό σωλήνα. Κάτω από φυσιολογικές συνθήκες, συμβιώνει με τον ανθρώπινο οργανισμό, προτιμώντας μέρη όπως το γαστρεντερικό και το αναπαραγωγικό σύστημα, όπου βοηθά στην πέψη των τροφών και αποκρούει βακτηριακούς εισβολείς.
Ωστόσο διάφορα φάρμακα και παθήσεις οδηγούν σε διαταραχή της σύστασης της φυσιολογικής χλωρίδας και τότε ο μύκητας κάντιντα πολλαπλασιάζεται γρήγορα, τρεφόμενος με απλά σάκχαρα και δημιουργώντας ζυμώσεις μέχρι να μεταμορφωθεί σε μια βλαβερή μυκητιασική μορφή που συνδέεται με προβλήματα υγείας (καντιντίαση). Αρκετές πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι η υπερανάπτυξη του μύκητα κάντιντα αποτελεί τη βάση για δυσβίωση (ανισορροπία της μικροχλωρίδας μας) που όλο και περισσότερο συνδέεται με πολλές χρόνιες ασθένειες, γι’ αυτό το λόγο είναι απαραίτητο να διατηρείται υπό έλεγχο.
Κάντιντα και παθήσεις του εντέρου
Ο Candida albicans χρησιμοποιεί μία περίτεχνη τακτική για να αποφύγει το ανοσοποιητικό σύστημα: Εντοπίζει μικρές αυλακώσεις και αδύνατα σημεία στη μεμβράνη του εντέρου, όπου στη συνέχεια εκκρίνει πρωτεΐνες για να διεισδύσουν στα εντερικά τοιχώματα. Αυτό δημιουργεί μικροσκοπικές διαρροές στην εντερική μεμβράνη, μια κατάσταση γνωστή ως «διαρροή του εντέρου» ή «εντερική διαπερατότητα» που αποτελεί προϋπόθεση για πολλά συμπτώματα και ασθένειες.
Όταν υπάρχει διαρροή εντέρου, εισέρχονται στην κυκλοφορία του αίματος τοξίνες από τον κάντιντα και ακόμη και αχώνευτα σωματίδια τροφών, όπου μπορούν να ενεργοποιήσουν την άμυνα του ανοσοποιητικού συστήματος και να οδηγήσουν σε τροφικές αλλεργίες και αυτοάνοσες ασθένειες.
Τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί παθήσεις και σύνδρομα με δύσκολη διάγνωση και φαινομενικά άσχετα συμπτώματα: δερματικά εξανθήματα (ακμή, ροδόχρους ακμή, δερματίτιδα, έκζεμα και δερματοφυτία), πεπτικά προβλήματα (φούσκωμα, διάρροια και δυσκοιλιότητα), υποτροπιάζουσες λοιμώξεις και διάφορες ενοχλήσεις, που συμπεριλαμβάνουν αύξηση βάρους, κόπωση, τροφικές ευαισθησίες, πονοκεφάλους, κατάθλιψη και μειωμένη συγκέντρωση. Όμως παρά την ευρεία ποικιλία συμπτωμάτων παρατηρείται ένα κοινό στοιχείο στους περισσότερους από αυτούς τους ασθενείς: ιστορικό μακράς ή επανειλημμένης χρήσης αντιβιοτικών που οδηγούν σε διαταραχή της μικροβιακής χλωρίδας.
Δεν είναι όμως μόνο τα αντιβιοτικά που αποδεκατίζουν τη μικροχλωρίδα του εντέρου, αλλά και μια σειρά από άλλα συνταγογραφούμενα φάρμακα, αλλά και διάφοροι παράγοντες του τρόπου ζωής. Το αποτέλεσμα είναι μια έκρηξη επιδημίας δυσβίωσης του εντέρου, όταν τα στελέχη των καλών μικροβίων μειώνονται, επιτρέποντας έτσι να εξαπλωθούν δυνητικά παθογόνα στελέχη, συμπεριλαμβανομένων των μυκήτων.
Είναι εύκολο να καταλάβει κανείς γιατί τόσοι πολλοί άνθρωποι έχουν πληγεί, και γιατί έχουν προκύψει τόσες πολλές δίαιτες και προγράμματα για την αντιμετώπιση της υπερανάπτυξης του μύκητα και της δυσβίωσης. Παρατηρώντας αυτά τα προγράμματα αποκαλύπτεται ένα μοτίβο θεραπείας με κοινούς παρονομαστές που είναι σχετικά απλό να ακολουθηθούν. Οι περισσότεροι επαγγελματίες λένε ότι τα αποτελέσματα συνήθως παρατηρούνται σε λιγότερο από 90 ημέρες.
Συμβουλές για την αντιμετώπιση του μύκητα Candida
1 Αποφύγετε τα φάρμακα: Τα αντιβιοτικά δεν είναι τα μόνα φάρμακα που προκαλούν δυσβίωση, χαλώντας την ισορροπία της μικροβιακής χλωρίδας. Τα φάρμακα που καταστέλλουν τα οξέα και οι αναστολείς της αντλίας πρωτονίων αλλάζουν το pH του στομάχου, αποδυναμώνοντας το οξύ που προστατεύει κανονικά έναντι των παθογόνων και το καθιστούν ιδανικό περιβάλλον για παθογόνα μικρόβια και μύκητες. Τα αντισυλληπτικά χάπια και οι θεραπείες ορμονικής αποκατάστασης αυξάνουν τα επίπεδα οιστρογόνων που προκαλούν επίσης αύξηση των μυκήτων. Τα κορτικοστεροειδή και τα αντιφλεγμονώδη φάρμακα καταστρέφουν τα καλά βακτήρια, επιτρέποντας σε πολλά είδη μυκήτων να υπερισχύσουν και να αποδυναμώσουν το ανοσοποιητικό σύστημα.
2 Απαλλαγείτε από τα σάκχαρα: Όλοι οι μύκητες ευδοκιμούν σε σάκχαρα και επεξεργασμένους υδατάνθρακες. Δημιουργούν ζυμώσεις σε άλευρα, ζάχαρη, πατάτες και ρύζι, και απελευθερώνουν τοξίνες, όπως το αλκοόλ και η ακεταλδεΰδη, απευθείας στην κυκλοφορία του αίματος. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι περισσότερες δίαιτες κατά του μύκητα κάντιντα αποκλείουν όλα τα φρούτα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα (που περιέχουν γαλακτοσάκχαρα) -τουλάχιστον για τις πρώτες ημέρες, και στη συνέχεια περιορίζουν την κατανάλωση φρούτων σε μούρα χαμηλής περιεκτικότητας σε ζάχαρη και πράσινα μήλα. Σχεδόν κάθε τέτοια δίαιτα αποκλείει τη γλουτένη από όλες τις πηγές, όπως το σιτάρι, η σίκαλη, το κριθάρι και η βρώμη, επειδή ο ρόλος της στην ανάπτυξη «διαρρέοντος εντέρου» έχει επιβεβαιωθεί από πολλές έρευνες. Ο αποκλεισμός όλων των υδατανθράκων με τη μορφή σπόρων κάνει τους μύκητες να λιμοκτονούν, και μερικές φορές μπορεί να κάνει τη διαφορά στη θεραπεία.
3 Πίνετε νερό: Περίπου το 60% του ανθρώπινου σώματος αποτελείται από νερό και είναι απαραίτητη η αναπλήρωσή του για να καθαρίσουν οι τοξίνες και η υπερανάπτυξη μυκήτων.
4 Καταναλώστε σκόρδο: Το σκόρδο έχει αντιμυκητιασικές ιδιότητες. Είναι μια εύκολη προσθήκη σε μια διατροφή κατά του μύκητα κάντιντα, καθώς η αλυσίνη που περιέχει μπορεί να καταστείλει την ανάπτυξη του μύκητα.
5 Αναπληρώστε την ισορροπία της βακτηριακής χλωρίδας με προβιοτικά: Θέλουμε μια ισορροπημένη, υγιή σχέση με τους μύκητες και τα βακτήρια. Τα προβιοτικά έχουν ευεργετικά αποτελέσματα καθώς κάποια φιλικά βακτήρια αναστέλλουν το μετασχηματισμό του Candida albicans και κάποια στελέχη επίσης παράγουν ενώσεις που καταπολεμούν τον μύκητα. Τα προβιοτικά βοηθούν την αποκατάσταση του μικροβιώματος μετά από αντιβιώσεις και συμβάλλουν στην αντιμετώπιση των μυκητιακών λοιμώξεων.
6 Τρώτε πράσινα λαχανικά: Η έρευνα έχει δείξει ότι η αλλαγή της διατροφής μπορεί να αλλάξει ριζικά τα μικρόβια του εντέρου. Μια ιταλική μελέτη συνέκρινε τη μικροχλωρίδα των παιδιών στην Ευρώπη και στην Αφρική, η οποία ήταν παρόμοια κατά τη γέννηση. Τα παιδιά στην Μπουρκίνα Φάσο έτρωγαν πολλά όσπρια και λαχανικά, και ανέπτυσσαν πιο ποικιλόμορφο μικροβιακό προφίλ, με περισσότερα είδη που καταπολεμούν τη φλεγμονή, ενώ στα παιδιά της Ευρώπης που είχαν αμυλούχα, λιπαρή διατροφή, παρατήρησαν μια στροφή προς τα μικρόβια που σχετίζονται με διάρροια, αλλεργίες και παχυσαρκία. Υπάρχει μια τεράστια ποικιλία από δίαιτες κατά του κάντιντα. Μερικές επιτρέπουν δημητριακά όπως καστανό ρύζι και κινόα, ορισμένες απαγορεύουν το κρέας, αλλά όλες μειώνουν δραστικά τα επεξεργασμένα τρόφιμα και προτρέπουν την αύξηση της κατανάλωσης τροφών που είναι πλούσιες σε φυτικές ίνες, όπως τα όσπρια, οι ξηροί καρποί, οι σπόροι τσία και ο λιναρόσπορος. Δεν αποτελεί έκπληξη, καθώς αυτές οι τροφές αυξάνουν τον πληθυσμό των ωφέλιμων βακτηρίων Lactobacillus, τα οποία στη συνέχεια εκδιώκουν τους μύκητες. Ένας κοινός παρονομαστής στις δίαιτες κατά του μύκητα κάντιντα είναι η κατανάλωση πολλών λαχανικών, ειδικά των σκούρων πράσινων. Εάν φαίνεται δύσκολο να ακολουθήσετε μια δίαιτα, αξίζει να θυμάστε ότι, σε μικροσκοπικό επίπεδο, η αλλαγή μπορεί να συμβεί γρήγορα: Επιστήμονες από το Χάρβαρντ υποστηρίζουν ότι η μετάβαση από μια διατροφή βασισμένη στο κρέας και στα λιπαρά σε μια χορτοφαγική διατροφή προκαλεί από αλλαγές στη μικροχλωρίδα μέσα σε μόνο μία μέρα.
7 Απαλλαγείτε από το στρες: Το στρες και το άγχος συνδέεται πολύ στενά με τη νόσο. Όταν το στρες ενεργοποιεί τα επινεφρίδια, απελευθερώνουν την ορμόνη του στρες κορτιζόλη η οποία, με τη σειρά της, δίνει το μήνυμα στο σώμα να απελευθερώσει γλυκογόνο για να τροφοδοτήσει μια αντίδραση ‘πάλης ή φυγής’. Αλλά επειδή δεν μπορούμε συνήθως να φύγουμε ή να δώσουμε μάχη σωματικά για να αντιμετωπίσουμε όσα μας αγχώνουν, αυτό αυξάνει δραματικά το σάκχαρο στο αίμα μας και τα επίπεδα ινσουλίνης και, φυσικά, τροφοδοτεί συστηματική καντιντίαση. Οι αποτελεσματικοί τρόποι εκτόνωσης του στρες περιλαμβάνουν επαρκή ύπνο, τακτική άσκηση, διαλογισμό, ποιοτικό χρόνο με οικογένεια και φίλους, και καλλιέργεια της δημιουργική σας πλευράς. Συνειδητά επιλέξτε να ελευθερώσετε το μυαλό σας από σκέψεις και όσα σας πιέζουν τουλάχιστον μία ή δύο φορές την ημέρα.
Βιβλιογραφικές αναφορές
- Nat RevGastroenterolHepatol,2015;12:77-87
- PlosOne,2015;10:e0121776
- Nat RevGastroenterolHepatol,2014;11:497-505
- PlosOne,2014;9:e90796
- Virulence,2013;4:119-28
- BMC Gastroenterol, 2011;11:37
- PlosOne,2015;10:e0135771
- World j Gastroenterol,2014;20:8979-85;Gastroenterology,2009;136:1863-73
- ClinGastroenterolHepatol,2012;10:1096-100
- Nature,2014;514:181-6
- ProcNatlAcadSci USA,2010;107:14691-6
- Nature,2014;505:559-63
- PlosOne,2013:8:e74189
- CanJMicrobiol,2008;54:950-6
- ExpDermatol,2013;22:775-80
- BMC Infect Dis,2006;6:158
- Biofouling,2010;26:973-83